W sytuacji, w której doświadczamy jakiejkolwiek formy przemocy wskazana jest pomoc z zewnątrz, która pomoże podjąć działania służące ochronie. Ta pomoc może przyjść ze strony przedstawicieli różnych służb - psychologa, prawnika, policjanta, lekarza, pracownika socjalnego. Czasem potrzebni są oni wszyscy naraz. Pomoc psychologiczna wspiera na ścieżce wychodzenia z przemocy. Pomoc prawna pozwala postawić sprawcy granice prawne, które uniemożliwią kontynuowanie przemocy.
Gdzie i jaką pomoc można uzyskać oraz gdzie szukać szczegółowych informacji o placówkach udzielających pomocy osobom doświadczającym przemocy w rodzinie w Twojej okolicy.
- Telefony informacyjno-interwencyjne oraz zaufania
- Organizacje pozarządowe, adresy instytucji udzielających pomocy
- Zespół interdyscyplinarny
- Pomoc Społeczna
- Policja
- Prokuratura
- Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych
- Służba zdrowia
- Poradnie Pogotowia Niebieska Linia
- Ośrodek Pomocy dla Osób Pokrzywdzonych Przestępstwem
POLICJA
W trakcie awantury wołaj o pomoc! Uciekaj! Nie pozwól się wpędzić w takie miejsce mieszkania, skąd trudno uciec. Jeśli jest to możliwe zawiadom policję (tel. 997-połączenie bezpłatne lub z telefonu komórkowego 112).
Policja ustawowo zobowiązana jest do podjęcia stosownych kroków aby osoba doświadczająca przemocy domowej mogła czuć się bezpiecznie w swoim domu. Skuteczna interwencja polega na zatrzymaniu sprawcy, jeśli stwarza zagrożenie dla otoczenia. Domagaj się, aby policjanci wypełnili Niebieską Kartę (specjalna notatka służbowa, więcej o procedurze Niebieskiej Karty dowiesz się TUTAJ). Policja powinna cię poinformować, w jaki sposób może ci pomóc oraz zostawić adresy instytucji pomagających osobom podlegającym przemocy domowej.
W TRAKCIE INTERWENCJI POLICJI MASZ PRAWO DO:
- uzyskania od policjantów zapewnienia doraźnego bezpieczeństwa. Sprawca powinien być zatrzymany, gdy stwarza zagrożenie dla otoczenia,
- wykorzystania dokumentacji interwencji policyjnych jako dowodów w sprawie karnej przeciw sprawcy przemocy,
- uzyskania informacji, kto przyjechał na wezwanie (numer identyfikacyjny policjantów, nazwa i siedziba jednostki),
- zgłoszenia interweniujących policjantów na świadków w sprawie sądowej.
Uwaga!
- Zapisz numery służbowe policjantów oraz datę i godzinę ich przyjazdu - informacje o interwencjach policji stanowią ważne dowody w sprawie karnej
- Jeśli policjanci odmówili pomocy, albo udzielili ją w sposób niewłaściwy, możesz złożyć skargę do Komendanta Komisariatu, Komendanta Rejonowego Policji, Komendanta Wojewódzkiego Policji
PROKURATURA
Zawiadom o popełnieniu przestępstwa prokuraturę lub policję. W przypadku uzasadnionego podejrzenia, że popełniono przestępstwo prokuratura wspólnie z policją ma obowiązek:
- wszcząć postępowanie przygotowawcze w celu sprawdzenia, czy faktycznie popełniono przestępstwo,
- wyjaśnienia okoliczności czynu,
- zebrania i zabezpieczenia dowodów,
- ujęcia sprawcy,
- w uzasadnionym przypadku zastosować środek zapobiegawczy wobec sprawcy przemocy w postaci dozoru policyjnego lub tymczasowego aresztowania.
Założenie sprawy karnej jest bezpłatne. Przy zakładaniu sprawy karnej bardzo istotne są następujące dowody:
- zaświadczenia lekarskie (obdukcje lub zaświadczenia lekarskie np. od lekarza pierwszego kontaktu);
- lista świadków - zeznawać w sprawie mogą osoby obce i członkowie rodziny (wystarczy podać dane świadków, nie trzeba pytać ich o zgodę). Osoby, które mogą świadczyć to świadkowie bezpośredni oraz świadkowie za słyszenia – to osoby które nie były bezpośrednimi świadkami sytuacji przemocy domowej jednak znają historię np. z relacji osób doznających przemocy. Warto aby przy liście świadków zaznaczać na jaką konkretnie okoliczność dany świadek ma świadczyć;
- spis interwencji policji;
- sprawozdanie z kasety z nagraniem awantury domowej (polega na dokładnym przepisaniu wszystkiego, co znajduje się na takiej kasecie, bez własnych komentarzy);
- zapisy z dokumentu Niebieska Karta;
- zaświadczenia o braniu udziału w programach pomocowych dla osób doświadczających przemocy domowej.
W zależności od oceny zebranego materiału dowodowego postępowanie może zakończyć się skierowaniem aktu oskarżenia do sądu, umorzeniem dochodzenia lub warunkowym umorzeniem.
POMOC SPOŁECZNA
Celem działania pomocy społecznej (zgodnie z ustawą o pomocy społecznej) jest umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężenia trudnych sytuacji życiowych, których same nie są w stanie pokonać, a także zapobieganie powstawaniu tych sytuacji. Pomoc społeczna jest udzielana między innymi w przypadku przemocy w rodzinie.
Pomocy społecznej działa również w przypadku: ubóstwa, sieroctwa, bezdomności, alkoholizmu, narkomanii, bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych. Wszystkie te sytuacje mogą sprzyjać występowaniu przemocy wobec bliskich bądź z niej wynikać. W strukturach lokalnych działają Miejskie lub Gminne Ośrodki Pomocy Społecznej. Bezpośrednią pomocą rodzinom i osobom potrzebującym zajmują się pracownicy socjalni działający zgodnie z ustaloną rejonizacją. W ramach swoich kompetencji i zadań pomoc społeczna:
- przeprowadza wywiad środowiskowy umożliwiający diagnozę sytuacji rodziny lub osoby (Niebieska karta – załącznik do wywiadu);
- przygotowuje wszechstronny plan pomocy;
- monitoruje efekty podjętych działań;
- pomaga w załatwianiu spraw urzędowych i innych ważnych spraw bytowych;
- udziela szeroko rozumianego poradnictwa, np. prawnego, psychologicznego lub wskazuje miejsca gdzie można uzyskać taką pomoc;
- udziela informacji o przysługujących świadczeniach i formach pomocy;
- w uzasadnionych przypadkach:
- udziela pomocy finansowej w formie zasiłków stałych, okresowych, celowych;
- udziela pomocy rzeczowej np. przekazanie odzieży, żywności;
- udziela zasiłków i pożyczek na ekonomiczne usamodzielnienie się; - informuje o możliwościach uzyskania pomocy w środowisku lokalnym;
- wskazuje miejsca zajmujące się pomaganiem ofiarom przemocy domowej, w tym możliwości otrzymania schronienia np. w schroniskach, hostelach, ośrodkach;
- w razie potrzeby bądź na życzenie zainteresowanych zwraca się do policji o podjęcie działań prewencyjnych wobec sprawcy, zgodnie z kompetencjami policji;
- w przypadku stwierdzenia bądź podejrzenia popełnienia przestępstwa powiadamia organy ścigania;
- współpracuje z innymi instytucjami i organizacjami.
GMINNA KOMISJA ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH
Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Hajnówce została powołana na podstawie art. 4¹ ust. 3 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi ( Dz. U. z 2016r., poz. 487 z późn. zm.) przez Wójta Gminy Hajnówka (Zarządzenie Nr 217/16 Wójta Gminy Hajnówka z dnia 17 listopada 2016r.)
W skład Komisji wchodzą:
Przewodnicząca Komisji – Raisa Nowik
Sekretarz Komisji – Urszula Łapińska
Członek Komisji – Monika Michaluk
Członek Komisji – Krystyna Siekan
Członek Komisji – Bożena Dmitruk
Członek Komisji – Michał Kościuczuk
Do zadań Komisji należy:
- coroczne opracowywanie Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii i przedstawianie go Wójtowi Gminy Hajnówka do zatwierdzenia oraz do uchwalenia Radzie Gminy Hajnówka,
- podejmowanie czynności zmierzających do orzeczenia o zastosowaniu wobec osoby uzależnionej od alkoholu poddania się leczeniu w zakładzie lecznictwa odwykowego,
- zwiększanie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych od alkoholu,
- udzielanie rodzinom, w których występują problemy alkoholowe pomocy psychospołecznej i prawnej, a w szczególności ochrony przed przemocą w rodzinie,
- prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej, w szczególności dla dzieci i młodzieży,
- wspomaganie działalności – instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych, służących rozwiązywaniu problemów alkoholowych,
- podejmowanie interwencji w związku z naruszeniem przepisów określonych w ustawie o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz występowanie przed sądem w charakterze oskarżyciela publicznego,
- wydawanie opinii o zgodności lokalizacji punktu sprzedaży z uchwałami Rady Gminy Hajnówka określającymi liczbę punktów sprzedaży napojów zawierających:
- do 4,5 % alkoholu oraz na piwo do spożycia poza miejscem sprzedaży,
- powyżej 18% zawartości alkoholu przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży,
- od 4,5 % do 18% zawartości alkoholu ( z wyjątkiem piwa) przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży
- powyżej 4,5% alkoholu (z wyjątkiem piwa), przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży jak i w miejscu sprzedaży oraz zasady usytuowania na terenie miasta miejsc sprzedaży i podawania napojów alkoholowych,
- dokonywanie kontroli przestrzegania zasad i warunków korzystania z zezwolenia na sprzedaż i podawanie napojów alkoholowych oraz w wyniku tych kontroli wnioskowanie o cofnięcie tych zezwoleń.
Wniosek o skierowanie na leczenie odwykowe do GKRPA może złożyć każda osoba dorosła (nie musi być spokrewniona z osobą nadużywającą alkoholu, może być to sąsiad albo kolega z pracy), instytucje typu: policja, prokuratura, Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej, szkoła itp. Wniosek dotyczący skierowania na leczenie można sporządzić na miejscu przy pomocy pracownika GKRPA .
Poszczególne etapy załatwiania sprawy:
- złożenie wniosku,
- zaproszenie osoby, której postępowanie dotyczy, na spotkanie z członkami Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, motywowanie do podjęcia leczenia odwykowego,
- skierowanie wniosku przez GKRPA do Sądu Rejonowego w Bielsku Podlaskim, w celu:
a) skierowania osoby zgłoszonej do lekarza biegłego w celu wydania opinii w przedmiocie uzależnienia,
b) orzeczenia o zastosowaniu obowiązku poddania się leczeniu w zakładzie lecznictwa odwykowego osoby, której postępowanie dotyczy.
Wnioski do GKRPA można składać od poniedziałku do piątku w godzinach od 7.30 do 15.30. Powinien on zawierać personalia osób zgłoszonych do GKRPA są objęte tajemnicą służbową, zgodnie z ustawą z dnia 29 sierpnia 1997 roku o ochronie danych osobowych ( Dz. U. z 2016 r. poz. 922 z późn. zm.).
Po złożeniu stosownego wniosku osoba, która została zgłoszona otrzymuje pocztą zaproszenie na posiedzenie GKRPA w celu przeprowadzenia rozmowy motywującej do podjęcia leczenia odwykowego w związku z nadużywaniem alkoholu.
Bliższe informacje uzyskać można na miejscu od pracownika GKRPA (w siedzibie Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Hajnówce) lub telefonicznie pod numerem: (85) 682 31 95.
ZESPÓŁ INTERDYSCYPLINARNY
Zespół Interdyscyplinarny jest powoływany przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta. W skład zespołu interdyscyplinarnego wchodzą przedstawiciele: jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych, Policji, oświaty, ochrony zdrowia i organizacji pozarządowych. W skład Zespołu Interdyscyplinarnego mogą wchodzić także kuratorzy sądowi jak również prokuratorzy oraz przedstawiciele instytucji działających na rzecz przeciwdziałania przemocy. Obsługę organizacyjno-techniczną Zespołu Interdyscyplinarnego zapewnia ośrodek pomocy społecznej.
Zespół Interdyscyplinarny powołany został przyjmując sobie za cel zapewnienie bezpieczeństwa, ochronę zdrowia i życia osób dotkniętych przemocą w rodzinie.
Zadaniem członków Zespołu jest podjęcie działań zmierzających do rozwiązania problemu przemocy w rodzinie, do jego działań należy m.in.
- diagnoza problemu;
- podejmowanie interwencji oraz objęcie wsparciem;
- z apewnienie pomocy medycznej, psychologicznej, prawnej, socjalnej, zawodowej i rodzinnej;
- zapewnienie bezpiecznego schronienia osobie doświadczającej przemocy ;
- podjęcie działań w zakresie przeprowadzenia badań lekarskich i wydania zaświadczenia lekarskiego dotyczącego aktu przemocy;
- rozpowszechnianie informacji o instytucjach, osobach i możliwościach udzielenia pomocy w środowisku lokalnym.
Zgłoszenie przemocy domowej do Zespołu Interdyscyplinarnego następuje poprzez sygnał z instytucji np.: Policja, GOPS, GKRPA, NZOZ, ZPO, Sąd/Kurator, Org. Pozarządowa.
SŁUŻBA ZDROWIA
W przypadku przemocy domowej często dochodzi do urazów fizycznych i psychicznych. Osoba pobita powinna zwrócić się do swojego lekarza pierwszego kontaktu o udzielenie pomocy medycznej. Oprócz udzielania pomocy medycznej lekarz jest zobowiązany do wystawienia na prośbę pacjenta zaświadczenia lekarskiego o doznanych obrażeniach i podjętym leczeniu. Przy pobiciu lub gwałcie można również zwrócić się do lekarza sądowego o wydanie obdukcji. Obdukcja jest płatna, takie zaświadczenie może wystawić tylko lekarz do tego uprawniony - lekarz sądowy – uaktualniona lista lekarzy sądowych jest dostępna w wielu miejscach w internecie oraz w każdym sądzie rejonowym. Obdukcja oraz zaświadczenie wystawione przez lekarza możesz przedstawić w sądzie lub w prokuraturze jako dowód w sprawie.
PLACÓWKI POROZUMIENIA NIEBIESKA LINIA I ORGANIZACJE POZARZĄDOWE
Adresy organizacji i instytucji z całej Polski pomagających ofiarom przemocy w rodzinie można znaleźć korzystając z wyszukiwarki dostępnej na stronie http://www.porozumienie.niebieskalinia.pl/
Każdy Urząd Gminy/Miasta ma obowiązek publikowania listy placówek pomocowych dla osób doświadczających przemocy domowej działających na terenie swojej gminy/miasta.
W Polsce powstaje coraz więcej organizacji pomagających osobom doświadczającym przemocy w rodzinie, zarówno o zasięgu lokalnym, jak i ogólnopolskim.
Organizacje pozarządowe wspierające osoby doświadczające przemocy domowej prowadzą:
- punkty informacyjno-konsultacyjne
- telefony zaufania
- ośrodki pomocy
- schroniska
- hostele
- świetlice dla dzieci.
W ramach swojej działalności m.in. oferują:
- pomoc psychologiczną grupową lub indywidualną,
- pomoc prawną, w tym wsparcie w pisaniu pozwów, wniosków,
- pomoc socjalną,
- grupy wsparcia,
- pomoc w załatwianiu spraw urzędowych i innych.
PORADNIA POGOTOWIA NIEBIESKA LINIA
Stacjonarny program pomocy psychologicznej proponuje pomoc:
- osobom doznającym przemocy,
- świadkom przemocy w rodzinie.
Każda osoba objęta programem może korzystać z porad prawnych oraz pomocy psychologicznej w zależności od indywidualnych potrzeb.
Zapisu na pierwszorazową konsultację można dokonać dzwoniąc , tel. 22-824-25-01, 823-96-64. Adres Biura: 02-121 Warszawa, ul. Korotyńskiego 13; Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
PROGRAM DLA OSÓB DOZNAJĄCYCH PRZEMOCY W RODZINIE
Program skierowany jest do dorosłych osób doznających przemocy w rodzinie. Zakłada, że osoby doświadczające przemocy potrzebują wszechstronnej pomocy nie tylko prawnej, socjalnej, ale również psychologicznej. Ofiary przemocy w rodzinie przejawiają różnego rodzaju trudności natury psychologicznej: poczucie winy, wstydu, niska samoocena, obniżony nastrój, wysoki poziom lęku, czasami myśli samobójcze.
Cele programu:
- diagnoza sytuacji klienta: prawna, psychologiczna,
- diagnoza oczekiwań i potrzeb klienta,
- opracowanie planu pomocy adekwatnego do potrzeb i oczekiwań klienta,
- motywowanie klientów do działań obronnych mających na celu zatrzymanie przemocy,
- nauka i trening zachowań służących przerwaniu przemocy,
- edukacja w zakresie zjawiska przemocy w rodzinie.
Powyższe cele realizowane są w czasie konsultacji indywidualnych oraz spotkań grupowych.
POMOC PRAWNA
Prawnik Ogólnopolskiego Pogotowia dla Ofiar Przemocy w Rodzinie udziela porad przez telefon oraz w czasie spotkań indywidualnych z klientami objętymi programem pomocy psychologicznej.
Klienci Pogotowia mogą uzyskać pomoc w :
- zapoznaniu się z przysługującymi prawami,
- znalezieniu właściwych rozwiązań prawnych,
- napisaniu odpowiedniego pisma do sądu, instytucji czy urzędu.
TELEFONY INFORMACYJNO-INTERWENCYJNE ORAZ ZAUFANIA I WSPARCIA
- Warszawska Niebieska Linia - 22 668 70 00
- Ogólnopolski Telefon dla Ofiar Przemocy w Rodzinie - 801 12 00 02
- Kryzysowy Telefon Zaufania - 116 123
- Istnieje także wiele lokalnych telefonów działających m.in. przy Centrach Interwencji Kryzysowej oraz w ramach działalności lokalnych organizacji pomocowych
OŚRODEK POMOCY DLA OSÓB POKRZYWDZONYCH PRZESTĘPSTWEM
Ogólnopolskie Pogotowie dla Ofiar Przemocy w Rodzinie "Niebieska Linia" IPZ pełni funkcję wojewódzkiego Ośrodka Pomocy dla Osób Pokrzywdzonych Przestępstwem w ramach projektu "Sieć pomocy ofiarom przestępstw" realizowanego przez Ministerstwo Sprawiedliwości.
Osoby pokrzywdzone przestępstwem mogą uzyskać pomoc prawną kontaktując się bezpośrednio z naszą placówką w dni powszednie w godzinach pracy sekretariatu: 9.00-20.00, tel. 22 824 25 01.
Informujemy również, że Ośrodek prowadzi działalność w dwóch filiach, w których możliwe jest umówienie się na konsultacje:
- Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej, ul.O.H.Koźmińskiego 15, 05-170 Zakroczym
- Punkt Informacyjno-Konsultacyjny, ul. 3 maja 14/16 Ząbki
Lista wszystkich wojewódzkich ośrodków dostępna jest na stronie: www.pokrzywdzeni.gov.pl