W sytuacji, w której doświadczamy jakiejkolwiek formy przemocy wskazana jest pomoc z zewnątrz, która pomoże podjąć działania służące ochronie. Ta pomoc może przyjść ze strony przedstawicieli różnych służb - psychologa, prawnika, policjanta, lekarza, pracownika socjalnego. Czasem potrzebni są oni wszyscy naraz. Pomoc psychologiczna wspiera na ścieżce wychodzenia z przemocy. Pomoc prawna pozwala postawić sprawcy granice prawne, które uniemożliwią kontynuowanie przemocy.

Gdzie i jaką pomoc można uzyskać oraz gdzie szukać szczegółowych informacji o placówkach udzielających pomocy osobom doświadczającym przemocy w rodzinie w Twojej okolicy.

• Telefony informacyjno-interwencyjne oraz zaufania
• Organizacje pozarządowe, adresy instytucji udzielających pomocy
• Zespół interdyscyplinarny
• Pomoc Społeczna
• Policja
• Prokuratura
• Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych
• Służba zdrowia
• Poradnie Pogotowia Niebieska Linia
• Ośrodek Pomocy dla Osób Pokrzywdzonych Przestępstwem

 POLICJA

W trakcie awantury wołaj o pomoc! Uciekaj! Nie pozwól się wpędzić w takie miejsce mieszkania, skąd trudno uciec. Jeśli jest to możliwe zawiadom policję (tel. 997-połączenie bezpłatne lub z telefonu komórkowego 112).

Policja ustawowo zobowiązana jest do podjęcia stosownych kroków aby osoba doświadczająca przemocy domowej mogła czuć się bezpiecznie w swoim domu. Skuteczna interwencja polega na zatrzymaniu sprawcy, jeśli stwarza zagrożenie dla otoczenia. Domagaj się, aby policjanci wypełnili Niebieską Kartę (specjalna notatka służbowa, więcej o procedurze Niebieskiej Karty dowiesz się TUTAJ). Policja powinna cię poinformować, w jaki sposób może ci pomóc oraz zostawić adresy instytucji pomagających osobom podlegającym przemocy domowej.

W TRAKCIE INTERWENCJI POLICJI MASZ PRAWO DO:

• uzyskania od policjantów zapewnienia doraźnego bezpieczeństwa. Sprawca powinien być zatrzymany, gdy stwarza zagrożenie dla otoczenia,
• wykorzystania dokumentacji interwencji policyjnych jako dowodów w sprawie karnej przeciw sprawcy przemocy,
• uzyskania informacji, kto przyjechał na wezwanie (numer identyfikacyjny policjantów, nazwa i siedziba jednostki),
• zgłoszenia interweniujących policjantów na świadków w sprawie sądowej.

Uwaga!

• Zapisz numery służbowe policjantów oraz datę i godzinę ich przyjazdu - informacje o interwencjach policji stanowią ważne dowody w sprawie karnej
• Jeśli policjanci odmówili pomocy, albo udzielili ją w sposób niewłaściwy, możesz złożyć skargę do Komendanta Komisariatu, Komendanta Rejonowego Policji, Komendanta Wojewódzkiego Policji

 PROKURATURA

Zawiadom o popełnieniu przestępstwa prokuraturę lub policję. W przypadku uzasadnionego podejrzenia, że popełniono przestępstwo prokuratura wspólnie z policją ma obowiązek:

• wszcząć postępowanie przygotowawcze w celu sprawdzenia, czy faktycznie popełniono przestępstwo,
• wyjaśnienia okoliczności czynu,
• zebrania i zabezpieczenia dowodów,
• ujęcia sprawcy,
• w uzasadnionym przypadku zastosować środek zapobiegawczy wobec sprawcy przemocy w postaci dozoru policyjnego lub tymczasowego aresztowania.

Założenie sprawy karnej jest bezpłatne. Przy zakładaniu sprawy karnej bardzo istotne są następujące dowody:

• zaświadczenia lekarskie (obdukcje lub zaświadczenia lekarskie np. od lekarza pierwszego kontaktu);
• lista świadków - zeznawać w sprawie mogą osoby obce i członkowie rodziny (wystarczy podać dane świadków, nie trzeba pytać ich o zgodę). Osoby, które mogą świadczyć to świadkowie bezpośredni oraz świadkowie za słyszenia – to osoby które nie były bezpośrednimi świadkami sytuacji przemocy domowej jednak znają historię np. z relacji osób doznających przemocy. Warto aby przy liście świadków zaznaczać na jaką konkretnie okoliczność dany świadek ma świadczyć;
• spis interwencji policji;
• sprawozdanie z kasety z nagraniem awantury domowej (polega na dokładnym przepisaniu wszystkiego, co znajduje się na takiej kasecie, bez własnych komentarzy);
• zapisy z dokumentu Niebieska Karta;
• zaświadczenia o braniu udziału w programach pomocowych dla osób doświadczających przemocy domowej.

W zależności od oceny zebranego materiału dowodowego postępowanie może zakończyć się skierowaniem aktu oskarżenia do sądu, umorzeniem dochodzenia lub warunkowym umorzeniem.

 POMOC SPOŁECZNA

Celem działania pomocy społecznej (zgodnie z ustawą o pomocy społecznej) jest umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężenia trudnych sytuacji życiowych, których same nie są w stanie pokonać, a także zapobieganie powstawaniu tych sytuacji. Pomoc społeczna jest udzielana między innymi w przypadku przemocy w rodzinie.

Pomocy społecznej działa również w przypadku: ubóstwa, sieroctwa, bezdomności, alkoholizmu, narkomanii, bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych. Wszystkie te sytuacje mogą sprzyjać występowaniu przemocy wobec bliskich bądź z niej wynikać. W strukturach lokalnych działają Miejskie lub Gminne Ośrodki Pomocy Społecznej. Bezpośrednią pomocą rodzinom i osobom potrzebującym zajmują się pracownicy socjalni działający zgodnie z ustaloną rejonizacją. W ramach swoich kompetencji i zadań pomoc społeczna:

• przeprowadza wywiad środowiskowy umożliwiający diagnozę sytuacji rodziny lub osoby (Niebieska karta – załącznik do wywiadu);
• przygotowuje wszechstronny plan pomocy;
• monitoruje efekty podjętych działań;
• pomaga w załatwianiu spraw urzędowych i innych ważnych spraw bytowych;
• udziela szeroko rozumianego poradnictwa, np. prawnego, psychologicznego lub wskazuje miejsca gdzie można uzyskać taką pomoc;
• udziela informacji o przysługujących świadczeniach i formach pomocy;
• w uzasadnionych przypadkach:
       - udziela pomocy finansowej w formie zasiłków stałych, okresowych, celowych;
       - udziela pomocy rzeczowej np. przekazanie odzieży, żywności;
       - udziela zasiłków i pożyczek na ekonomiczne usamodzielnienie się;
• informuje o możliwościach uzyskania pomocy w środowisku lokalnym;
• wskazuje miejsca zajmujące się pomaganiem ofiarom przemocy domowej, w tym możliwości otrzymania schronienia np. w schroniskach, hostelach, ośrodkach;
• w razie potrzeby bądź na życzenie zainteresowanych zwraca się do policji o podjęcie działań prewencyjnych wobec sprawcy, zgodnie z kompetencjami policji;
• w przypadku stwierdzenia bądź podejrzenia popełnienia przestępstwa powiadamia organy ścigania;
• współpracuje z innymi instytucjami i organizacjami.

 GMINNA KOMISJA ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH

Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Hajnówce została powołana na podstawie art. 4¹ ust. 3 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi ( Dz. U. z 2016r., poz. 487 z późn. zm.) przez Wójta Gminy Hajnówka (Zarządzenie Nr 217/16 Wójta Gminy Hajnówka z dnia 17 listopada 2016r.)

W skład Komisji wchodzą:
Przewodnicząca Komisji – Raisa Nowik
Sekretarz Komisji – Urszula Łapińska
Członek Komisji – Monika Michaluk
Członek Komisji – Krystyna Siekan
Członek Komisji – Bożena Dmitruk
Członek Komisji – Michał Kościuczuk

Do zadań Komisji należy:

• coroczne opracowywanie Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii i przedstawianie go Wójtowi Gminy Hajnówka do zatwierdzenia oraz do uchwalenia Radzie Gminy Hajnówka,
• podejmowanie czynności zmierzających do orzeczenia o zastosowaniu wobec osoby uzależnionej od alkoholu poddania się leczeniu w zakładzie lecznictwa odwykowego,
• zwiększanie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych od alkoholu,
• udzielanie rodzinom, w których występują problemy alkoholowe pomocy psychospołecznej i prawnej, a w szczególności ochrony przed przemocą w rodzinie,
• prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej, w szczególności dla dzieci i młodzieży,
• wspomaganie działalności – instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych, służących rozwiązywaniu problemów alkoholowych,
• podejmowanie interwencji w związku z naruszeniem przepisów określonych w ustawie o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz występowanie przed sądem w charakterze oskarżyciela publicznego,
• wydawanie opinii o zgodności lokalizacji punktu sprzedaży z uchwałami Rady Gminy Hajnówka określającymi liczbę punktów sprzedaży napojów zawierających:
• do 4,5 % alkoholu oraz na piwo do spożycia poza miejscem sprzedaży,
• powyżej 18% zawartości alkoholu przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży,
• od 4,5 % do 18% zawartości alkoholu ( z wyjątkiem piwa) przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży
• powyżej 4,5% alkoholu (z wyjątkiem piwa), przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży jak i w miejscu sprzedaży oraz zasady usytuowania na terenie miasta miejsc sprzedaży i podawania napojów alkoholowych,
• dokonywanie kontroli przestrzegania zasad i warunków korzystania z zezwolenia na sprzedaż i podawanie napojów alkoholowych oraz w wyniku tych kontroli wnioskowanie o cofnięcie tych zezwoleń.

         Wniosek o skierowanie na leczenie odwykowe do GKRPA może złożyć każda osoba dorosła (nie musi być spokrewniona z osobą nadużywającą alkoholu, może być to sąsiad albo kolega z pracy), instytucje typu: policja, prokuratura, Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej, szkoła itp. Wniosek dotyczący skierowania na leczenie można sporządzić na miejscu przy pomocy pracownika GKRPA .

Poszczególne etapy załatwiania sprawy:

• złożenie wniosku,
• zaproszenie osoby, której postępowanie dotyczy, na spotkanie z członkami Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, motywowanie do podjęcia leczenia odwykowego,
• skierowanie wniosku przez GKRPA do Sądu Rejonowego w Bielsku Podlaskim, w celu:

a) skierowania osoby zgłoszonej do lekarza biegłego w celu wydania opinii w przedmiocie uzależnienia,
b) orzeczenia o zastosowaniu obowiązku poddania się leczeniu w zakładzie lecznictwa odwykowego osoby, której postępowanie dotyczy.

Wnioski do GKRPA można składać od poniedziałku do piątku w godzinach od 7.30 do 15.30. Powinien on zawierać personalia osób zgłoszonych do GKRPA są objęte tajemnicą służbową, zgodnie z ustawą z dnia 29 sierpnia 1997 roku o ochronie danych osobowych ( Dz. U. z 2016 r. poz. 922 z późn. zm.).

Po złożeniu stosownego wniosku osoba, która została zgłoszona otrzymuje pocztą zaproszenie na posiedzenie GKRPA w celu przeprowadzenia rozmowy motywującej do podjęcia leczenia odwykowego w związku z nadużywaniem alkoholu.

Bliższe informacje uzyskać można na miejscu od pracownika GKRPA (w siedzibie Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Hajnówce) lub telefonicznie pod numerem: (85) 682 31 95.

 ZESPÓŁ INTERDYSCYPLINARNY

Zespół Interdyscyplinarny jest powoływany przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta. W skład zespołu interdyscyplinarnego wchodzą przedstawiciele: jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych, Policji, oświaty, ochrony zdrowia i organizacji pozarządowych. W skład Zespołu Interdyscyplinarnego mogą wchodzić także kuratorzy sądowi jak również prokuratorzy oraz przedstawiciele instytucji działających na rzecz przeciwdziałania przemocy. Obsługę organizacyjno-techniczną Zespołu Interdyscyplinarnego zapewnia ośrodek pomocy społecznej.

Zespół Interdyscyplinarny powołany został przyjmując sobie za cel zapewnienie bezpieczeństwa, ochronę zdrowia i życia osób dotkniętych przemocą w rodzinie.
Zadaniem członków Zespołu jest podjęcie działań zmierzających do rozwiązania problemu przemocy w rodzinie, do jego działań należy m.in.

• diagnoza problemu;
• podejmowanie interwencji oraz objęcie wsparciem;
• z apewnienie pomocy medycznej, psychologicznej, prawnej, socjalnej, zawodowej i rodzinnej;
• zapewnienie bezpiecznego schronienia osobie doświadczającej przemocy ;
• podjęcie działań w zakresie przeprowadzenia badań lekarskich i wydania zaświadczenia lekarskiego dotyczącego aktu przemocy;
• rozpowszechnianie informacji o instytucjach, osobach i możliwościach udzielenia pomocy w środowisku lokalnym.

Zgłoszenie przemocy domowej do Zespołu Interdyscyplinarnego następuje poprzez sygnał z instytucji np.: Policja, GOPS, GKRPA, NZOZ, ZPO, Sąd/Kurator, Org. Pozarządowa.

 SŁUŻBA ZDROWIA

W przypadku przemocy domowej często dochodzi do urazów fizycznych i psychicznych. Osoba pobita powinna zwrócić się do swojego lekarza pierwszego kontaktu o udzielenie pomocy medycznej. Oprócz udzielania pomocy medycznej lekarz jest zobowiązany do wystawienia na prośbę pacjenta zaświadczenia lekarskiego o doznanych obrażeniach i podjętym leczeniu. Przy pobiciu lub gwałcie można również zwrócić się do lekarza sądowego o wydanie obdukcji. Obdukcja jest płatna, takie zaświadczenie może wystawić tylko lekarz do tego uprawniony - lekarz sądowy – uaktualniona lista lekarzy sądowych jest dostępna w wielu miejscach w internecie oraz w każdym sądzie rejonowym. Obdukcja oraz zaświadczenie wystawione przez lekarza możesz przedstawić w sądzie lub w prokuraturze jako dowód w sprawie.

 PLACÓWKI POROZUMIENIA NIEBIESKA LINIA I ORGANIZACJE POZARZĄDOWE

Adresy organizacji i instytucji z całej Polski pomagających ofiarom przemocy w rodzinie można znaleźć korzystając z wyszukiwarki dostępnej na stronie http://www.porozumienie.niebieskalinia.pl/

Każdy Urząd Gminy/Miasta ma obowiązek publikowania listy placówek pomocowych dla osób doświadczających przemocy domowej działających na terenie swojej gminy/miasta.

W Polsce powstaje coraz więcej organizacji pomagających osobom doświadczającym przemocy w rodzinie, zarówno o zasięgu lokalnym, jak i ogólnopolskim.

Organizacje pozarządowe wspierające osoby doświadczające przemocy domowej prowadzą:

• punkty informacyjno-konsultacyjne
• telefony zaufania
• ośrodki pomocy
• schroniska
• hostele
• świetlice dla dzieci.

W ramach swojej działalności m.in. oferują:

• pomoc psychologiczną grupową lub indywidualną,
• pomoc prawną, w tym wsparcie w pisaniu pozwów, wniosków,
• pomoc socjalną,
• grupy wsparcia,
• pomoc w załatwianiu spraw urzędowych i innych.

 PORADNIA POGOTOWIA NIEBIESKA LINIA

Stacjonarny program pomocy psychologicznej proponuje pomoc:

• osobom doznającym przemocy,
• świadkom przemocy w rodzinie.

Każda osoba objęta programem może korzystać z porad prawnych oraz pomocy psychologicznej w zależności od indywidualnych potrzeb.  

Zapisu na pierwszorazową konsultację można dokonać dzwoniąc , tel. 22-824-25-01, 823-96-64. Adres Biura: 02-121 Warszawa, ul. Korotyńskiego 13; Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

PROGRAM DLA OSÓB DOZNAJĄCYCH PRZEMOCY W RODZINIE

Program skierowany jest do dorosłych osób doznających przemocy w rodzinie. Zakłada, że osoby doświadczające przemocy potrzebują wszechstronnej pomocy nie tylko prawnej, socjalnej, ale również psychologicznej. Ofiary przemocy w rodzinie przejawiają różnego rodzaju trudności natury psychologicznej: poczucie winy, wstydu, niska samoocena, obniżony nastrój, wysoki poziom lęku, czasami myśli samobójcze.

Cele programu:

• diagnoza sytuacji klienta: prawna, psychologiczna,
• diagnoza oczekiwań i potrzeb klienta,
• opracowanie planu pomocy adekwatnego do potrzeb i oczekiwań klienta,
• motywowanie klientów do działań obronnych mających na celu zatrzymanie przemocy,
• nauka i trening zachowań służących przerwaniu przemocy,
• edukacja w zakresie zjawiska przemocy w rodzinie.

Powyższe cele realizowane są w czasie konsultacji indywidualnych oraz spotkań grupowych.

POMOC PRAWNA

Prawnik Ogólnopolskiego Pogotowia dla Ofiar Przemocy w Rodzinie udziela porad przez telefon oraz w czasie spotkań indywidualnych z klientami objętymi programem pomocy psychologicznej.

Klienci Pogotowia mogą uzyskać pomoc w :

• zapoznaniu się z przysługującymi prawami,
• znalezieniu właściwych rozwiązań prawnych,
• napisaniu odpowiedniego pisma do sądu, instytucji czy urzędu.

 TELEFONY INFORMACYJNO-INTERWENCYJNE ORAZ ZAUFANIA I WSPARCIA

• Warszawska Niebieska Linia - 22 668 70 00
• Ogólnopolski Telefon dla Ofiar Przemocy w Rodzinie - 801 12 00 02
• Kryzysowy Telefon Zaufania - 116 123
• Istnieje także wiele lokalnych telefonów działających m.in. przy Centrach Interwencji Kryzysowej oraz w ramach działalności lokalnych organizacji pomocowych

 OŚRODEK POMOCY DLA OSÓB POKRZYWDZONYCH PRZESTĘPSTWEM

Ogólnopolskie Pogotowie dla Ofiar Przemocy w Rodzinie "Niebieska Linia" IPZ pełni funkcję wojewódzkiego Ośrodka Pomocy dla Osób Pokrzywdzonych Przestępstwem w ramach projektu "Sieć pomocy ofiarom przestępstw" realizowanego przez Ministerstwo Sprawiedliwości.

Osoby pokrzywdzone przestępstwem mogą uzyskać pomoc prawną kontaktując się bezpośrednio z naszą placówką w dni powszednie w godzinach pracy sekretariatu: 9.00-20.00, tel. 22 824 25 01.

Informujemy również, że Ośrodek prowadzi działalność w dwóch filiach, w których możliwe jest umówienie się na konsultacje:

• Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej, ul.O.H.Koźmińskiego 15, 05-170 Zakroczym
• Punkt Informacyjno-Konsultacyjny, ul. 3 maja 14/16 Ząbki

Lista wszystkich wojewódzkich ośrodków dostępna jest na stronie: www.pokrzywdzeni.gov.pl